socratesbeker 2025

TIM FRANSEN

Tijdens een feestelijke bijeenkomst in debatcentrum Spui25 in Amsterdam is vanavond de Socratesbeker 2025 uitgereikt aan Tim Fransen voor zijn boek In onze tijd. Leven in het Calamiteitperk. De Socratesbeker wordt jaarlijks toegekend aan de auteur van het meest urgente, oorspronkelijke en prikkelende Nederlandstalige filosofieboek van het voorgaande jaar.

De jury van de Socratesbeker is onder de indruk van hoe Fransen complexe materie toegankelijk presenteert, schrijft ze in het juryrapport: ‘Hij verdient de Socratesbeker omdat hij met zijn boek op originele wijze zeer urgente problematiek op de agenda zet, waarbij de filosofie een duidelijke rol speelt en op dusdanige wijze wordt ingezet dat ze zowel voor filosofen als niet-filosofen begrijpelijk en verrijkend is.’ Ook is Fransens combinatie van cabaret en filosofie volgens de jury uniek. ‘Als filosoof-cabaretier weet hij als geen ander hoe je het over urgente, zware kwesties kunt hebben zonder toehoorders in de passieve moedeloosheid te storten.’

Calamiteitperk

In zijn boek geeft Fransen (1988) een maatschappelijke analyse van onze tijd, die hij omdoopt tot het ‘Calamiteitperk’. We zijn rijker en leven langer dan ooit, maar vanwege de ontwikkelingen die ons zo ver hebben gebracht – technologie, grootschalige natuurbeheersing en hyperconnectiviteit – zijn we volgens Fransen in een ongekende samenloop van crises verzeild geraakt. Hij roept op tot een groter moreel besef; we moeten af van het idee dat vooruitgang en egoïstisch handelen probleemloos samen kunnen gaan.

DE JURY en de shortlist

De onafhankelijke jury, bestaande uit Alexandra van Ditmars (redacteur Filosofie Magazine en voorzitter), Laura Molenaar (freelance journalist voor onder andere dagblad Trouw), Khadija al Mourabit (docent Universiteit Leiden en jurylid van de Hypatia-prijs), Paul van Tongeren (emeritus hoogleraar wijsgerige ethiek en voormalig Denker des Vaderlands) en Sarah Vankersschaever (journalist en redacteur van De Standaard), selecteerde het winnende werk uit een shortlist van vijf titels. Deze shortlist omvatte:

Blinde vlekken van Lieke Asma​
In onze tijd van Tim Fransen​
Toeval van Jeroen Hopster​
Hoe we uit het dorp vertrokken van Wouter Mensink​
Filosofie van de kroeg van Hans Schnitzler

© buroLab

DE UITREIKING

Voorafgaand aan de bekendmaking ging journalist Frénk van der Linden in gesprek met de genomineerden over hun werk en de actuele thema's die zij aansnijden. De winnaar was deze avond tevens live in de uitzending van het NPO Radio 1-programma Kunststof.

De Socratesbeker is een initiatief van de Stichting Maand van de Filosofie en wordt jaarlijks uitgereikt tijdens de Maand van de Filosofie. De prijs onderstreept het belang van filosofische reflectie en stimuleert het publieke debat over maatschappelijke vraagstukken.

 
 
 
 
 
  • 2024: Martha Claeys, Trotsmeer informatie

    2023: Peter Venmans, Gastvrijheidmeer informatie

    2022: Jurriën Hamer, Waarom schurken pech hebben en helden gelukmeer informatie

    2021: Miriam Rasch, Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme → meer informatie

    2020: Donald Loose, Over vriendschap. De praktische filosofie van Kant

    2019: Ad Verbrugge, Govert Buijs en Jelle van Baardewijk, Het goede leven en de vrije markt

    2018: Kees Vuyk, Oude en Nieuwe ongelijkheid

    2017: Marjan Slob, Hersenbeest

    2016: René ten Bos, Bureaucratie is een Inktvis

    2015: Wouter Kusters, Filosofie van de waanzin

    2014: Jan Bransen, Laat je niets wijsmaken. Over de macht van experts en de kracht van gezond verstand

    2013: Paul van Tongeren, Leven is een kunst

    2012: Coen Simon, En toen wisten we alles

    2011: Hans Achterhuis, De utopie van de vrije markt

    2010: Luuk van Middelaar, De passage naar Europa. Geschiedenis van een begin

    2009: Hans Achterhuis, Met alle geweld

    2008: Frank Ankersmit, De sublieme historische ervaring

    2007: Chris Buskes, Evolutionair denken. De invloed van Darwin op ons wereldbeeld

    2006: Andreas Kinneging, Geografie van goed en kwaad

    2005: Wouter Kusters, Pure waanzin

    2004: Dick Pels, De geest van Pim. Het gedachtegoed van een politieke dandy

    2003: Jos de Mul, Cyberspace Odyssee

    2002: Michiel Leezenberg, Islamitische filosofie. Een geschiedenis

  • De uitreikingen van de Socratesbeker 2023 en 2024 vonden plaats tijdens een speciale uitzending van het NPO 1-radioprogramma Kunststof.

    De uitzending werd rechtstreeks uitgezonden vanuit het Amsterdamse debatcentrum Spui25, waar de presentator in gesprek ging met de auteurs op de shortlist van de boekenprijs interviewde.

 

De Socratesbeker is een initiatief van Stichting Maand van de Filosofie en komt tot stand in samenwerking met Spui25 en radio Kunststof, met steun van Vereniging Vrienden van de ISVW.